Het verhaal achter Nathalie

On By Tess van der Zwet

Het is ongetwijfeld één van de bekendste Franse liedjes ooit -onlangs nog vertolkt door Peter Van Laet in de Vlaamse versie van Liefde voor muziek- en de reden dat ik Gilbert Bécaud als jonge snaak heb ontdekt: Nathalie. Het op zich eenvoudige verhaal over de ravissante Russische gids Nathalie heeft niet alleen een hele generatie beroerd; het lied behoort inmiddels ook tot het Russisch nationaal erfgoed.
Het heeft nochtans geen haar gescheeld of het nummer zag nooit het levenslicht. Of we brulden in plaats van Nathalie massaal de naam Natascha…

Door Benoît Delaere

Verbeeldingsreis naar Rusland

We schrijven 1963. Bécaud heeft dringend nieuwe nummers nodig voor zijn komende ’tour de chant’ in de Parijse Olympia. Eén van zijn vaste tekstschrijvers, ‘l’homme aux 5000 chansons’ Pierre Delanoë, is al van kindsbeen af gefascineerd door de Russische cultuur en zoekt een passende gelegenheid om een lied te schrijven over dit enorme land. “Ik wilde altijd al eens op reis naar Rusland maar in die tijd was dat bijna onmogelijk, dus maakte ik maar een reis in mijn verbeelding”, bekend Delanoë achteraf in een interview. Die reis duurt ongeveer zes maanden: zo lang kost het Delanoë om Bécaud te overtuigen dit lied te zingen. Niet helemaal onlogisch als je weet dat men zich op dat moment, net na de cubacrisis, midden in de koude oorlog bevindt. De Franse muziekscene richt zich in die periode bovendien vooral op de yéyé-cultuur.

Natascha wordt Nathalie

De eerste zin van het lied helpt Delanöe ook niet echt in zijn missie Bécaud te overtuigen: “Qu’elle était jolie cette Russe rousse sur la place Rouge”. En de dame in kwestie moet ook nog eens ‘Natascha’ heten. Het klopt niet, het loopt niet, het klinkt niet. Tot op een grijze decemberdag in 1963 een andere openingszin uit de mond van Delanoë komt: “la place rouge était vide…”. Bécaud raakt enthousiast en zet zich aan de piano. Twee uur later is Natascha getransformeerd tot Nathalie, en het nummer een feit. Het lied wordt met open armen ontvangen en Bécaud mag het zijn tweede internationale hit na Et maintenant noemen. Van onze lage landen tot in Rusland: iedereen zingt de naam van de blonde gids op het Rode Plein.

Het fictieve café Pouchkine

Een paar maanden later wordt er op het plein in Moskou een heuse videoclip opgenomen. De Russische overheid gaat zelfs op zoek naar een blonde gids die aan de omschrijving in het nummer voldoet en Bécaud rond kan leiden. De ‘echte’ Nathalie krijgt daarmee een gezicht. Het nummer brengt veel teweeg: in de jaren die volgen worden heel wat meisjes naar de Russische gids vernoemd. Tal van mensen reizen bovendien naar Moskou af om daar tevergeefs te zoeken naar het fictieve Café Pouchkine, voor een warme choco. Dát wordt in 1999 rechtgezet als café Pouchkine daadwerkelijk haar deuren in Moskou opent, in aanwezigheid van niemand minder dan Gilbert Bécaud zelf.

Nathalie blijft na al die jaren een tijdloos en ijzersterk nummer, een meesterwerk van de beroemde tandem Bécaud – Delanoë. Wat een geluk dat Delanoë die eerste zin wist te verbuigen om Bécaud te overtuigen. Nu kunnen we bij het horen van het chanson, net als Delanoë, altijd even op verbeeldingsreis naar Moskou en stiekem verliefd worden op een mooie, blonde tourgids.

Comments

comments