Het verhaal achter: La Bicyclette

Quand on partait le bon matin | Quand on partait sur les chemins | A bicyclette…
Bij het horen van deze eerste zinnen van La Bicyclette dwalen mijn gedachten onmiddellijk af naar een idyllische Franse ‘campagne’ met meterslange korenvelden, kronkelende grindpaadjes en hier en daar een verloren gelopen beekje. Op de paadjes crossen vijf kinderen elkaar schijnbaar zorgeloos achterna op hun nog veel te grote fietsen. Eén van die kinderen moet vast en zeker Montand zelf zijn geweest, die hier zijn ontluikende liefde voor de mooie Paulette bezingt.

Door Marlien Buyens

Het verhaal achter La Bicyclette, waarmee Montand in 1968 een hit scoorde, is echter veel minder romantisch dan ik dacht. Vooreerst gaat La Bicyclette niet over de kindertijd van Montand, maar wel over die van tekstschrijver Pierre Barouh. Voor wie deze naam geen belletje doet rinkelen, hoef ik alleen maar Comme nos voix da ba da ba da, da ba da ba da … te zingen. Barouh werd bekend als tekstschrijver dankzij zijn bijdrage tot de soundtrack van de bekroonde film Un homme et une femme. Barouh was een manusje-van-alles. Naast muziek waren sport en film zijn grote passies.

Ontsnapping aan deportatie

La Bicyclette vertelt het verhaal van de jonge Elie Barouh, want zo heette Pierre Barouh eigenlijk. Zijn ouders waren joden en beide geboren in Turkije. Ze verhuisden naar Frankrijk om er in de buurt van Parijs handel te drijven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Elie Barouh ondergebracht in Montournais, een klein dorpje in de Vendée, om te ontstappen aan de deportatie. Hij was zeven jaar oud wanneer men hem zei dat hij vanaf nu ‘Pierre’ zou heetten. Niemand mocht weten wie hij echt was, want dat zou hem zijn leven kunnen kosten.

Paulette: de dochter van de postbode

Pierre Barouh leerde nieuwe vrienden kennen in het dorp. Zij spelen de hoofdrol in zijn nummer. Zij droegen hun ware namen en ook hun ware identiteit, zelfs in zijn nummer. Zo was Paulette echt het mooiste meisje van het dorp en ook echt de dochter van de postbode. Barouh was smoorverliefd op haar. Jammer genoeg zal hij haar nooit ten huwelijk vragen. Maar hij zal haar ook nooit echt uit het oog verliezen. Barouh bleef zijn ganse leven een speciale band hebben met het dorp waar hij werd gered van de vreselijke wandaden van de Tweede Wereldoorlog.

En toen was daar Montand

Die speciale band en de gemengde gevoelens bij zijn jeugdherinneringen vormen de inspiratie voor het lied dat nauw aan zijn hart lag en dat hij in 1968 voorstelde aan Yves Montand. Op dat moment was Montand vooral bezig met zijn acteurscarrière en had hij het zingen even ‘on hold’ gezet. Wanneer hij dit prachtige nummer hoorde besloot hij het echter toch op te nemen. De Fransen omarmden het heerlijk simpele lied met veel plezier in deze tumultueuze tijden.

Yves Montand was lang niet de enige die dit dromerige chanson zong. Na hem volgden nog velen, waaronder Pierre Barouh zelf. Hij bracht het nummer opnieuw uit in 1977 met dezelfde warmte in zijn stem als Montand.

En ook de voorbije jaren werd het nummer nog een aantal keren op sublieme wijze gecoverd. De Nederlandse Davine waagde zich aan een speelse en vrouwelijke versie van het lied met een aanstekelijke clip.

De Franse Laurent Voulzy koos dan weer voor een versie in de stijl van Montand en Barouh. Zijn fijne stemgeluid geeft het nummer wel net dat extraatje.

A Bicyclette of La Bicyclette?

Wie zong destijds het nummer A Bicyclette? Deze vraag is steevast een hersenkraker tijdens Franse muziekquizzen. En telkens weer kijken de quizkandidaten verontwaardigd wanneer ‘Yves Montand’ niet het juiste antwoord blijkt te zijn. Ondertussen zou duidelijk moeten zijn dat het nummer van Montand niet A Bicyclette, maar wel La Bicyclette heet. Maar waarom dan? De eerste titel zou toch veel logischer zijn geweest. De reden hiervoor is nochtans heel simpel. Bourvil had al een hitje met dezelfde titel, waardoor de auteursrechtenorganisatie Sacem protesteerde. Pierre Barouh veranderde de titel dan maar in La Bicyclette. Wees gewaarschuwd wanneer u nog eens aan een muziekquiz deelneemt!

Comments

comments