Chansonportret: wie was Charles Trenet?

Charles Trenet, ofwel de man met de guitige kop, veroverde in de voorbije eeuw menig hart in Frankrijk en ver daarbuiten. Dankzij zijn wereldhits La Mer en Douce France staat Trenet stevig op zijn voetstuk naast andere grootheden als Piaf, Brel, Brassens en Aznavour. Laten we een duik nemen in het leven en repertoire van ‘Le Fou Chantant’.

CharlesTrenetheader

Fotocredits: Chevry, Jacques / INA
Tekst door Marlien Buyens

Qui? Louis Charles Auguste Claude Trenet  zou voor de doorsnee presentator een ware tongtwister zijn geweest, dus werd het kortweg: ‘Charles Trenet’.

Quand? Trenet werd geboren op 18 mei 1913 in Narbonne als tweede zoon van een notaris. Hij sterft op 87-jarige leeftijd aan hartproblemen in Créteil.

Quoi? Hij was wat de Fransen een ‘ACI’ noemen, un auteur-compositeur-interprète. Trenet schreef, componeerde en zong ongeveer 1000 liedjes gedurende zijn leven. Hij speelde ook mee in enkele theaterstukken en films, ontpopte zich tot kunstschilder en schreef gedichten en romans.

Persoonlijke weetjes:
– Trenet kreeg de liefde voor muziek met de paplepel ingegeven. Zijn vader was amateurviolist en zijn moeder  speelde piano. Als zeer jonge knaap luisterde hij mee naar jazzmuziek.
– Het strenge schoolleven was niet aan Trenet besteed en op 13-jarige leeftijd kriebelde het al om een artiestenleven te beginnen. Twee jaar later zou Trenet zelfs van het lyceum worden weggestuurd. In die periode mocht hij dankzij Albert Bausil enkele gedichten schrijven voor ‘Le Coq Catalan’ en meespelen in diverse toneelstukken.
– Het eerste baantje van Trenet in Parijs vond hij in de filmstudio’s Pathé, waar hij het begin van de scènes mocht aangeven met een filmklapper. Zo kwam hij in contact met acteurs en andere artiesten.
Charles_Trenet Boum– Vooraleer Trenet een solocarrière als chansonnier begon trad hij op met de pianist Johnny Hess, met wie hij meer dan alleen een professionele relatie zou hebben gehad. Trenet gaf echter nooit publiekelijk toe homoseksueel te zijn.
– Trenet hield niet van zijn mollige gezicht, daarom verstopt hij zijn hoofd onder een vilten hoed. Hij ging ook steevast gekleed in een blauw pak met een rode anjer één van de knoopsgaten. ‘De Zingende Dwaas’ was geboren.
– Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Trenet het slachtoffer van enkele misverstanden. Zo verscheen er in de kranten een officieel bericht over zijn dood, terwijl hij op dat moment nog zo fris als een hoentje meespeelde in enkele films en optrad in de Folies Bergères. Daarna werd hij op de hielen gezeten door de Gestapo omwille van uiterlijke gelijkenissen met de joodse Harpo Max.
– Dankzij zijn tournee in Amerika, kende Trenet een overdonderend succes. Vanaf dan veroverde hij de wereld en stopte hij niet meer met het schrijven en componeren van liedjes.

Vijf klassiekers :
– Oorspronkelijk  schreef Trenet dit nummer voor Maurice Chevalier, die de tekst maar niets vond. De Eiffeltoren die de benen neemt en een postbode die de post naar de hemel brengt, dat vond Chevalier ronduit absurd. Mistinguett zou Chevalier uiteindelijk overtuigen om het nummer te zingen. Dit gaf Trenet het nodige zelfvertrouwen om met Y a d’la joie (1936) ook zelf op de planken te gaan staan.
– Boum (1938) is een frivool liefdesliedje waarin Trenet zijn bijnaam van ‘Zingende Dwaas’ alle eer aandoet. De tekst bulkt van de grappige poëtische zinnetjes, de muziek is een feestelijke ode aan de liefde.
– Tijdens de Tweede Wereldoorlog gaan ook de Fransen naarstig op zoek naar troost in de muziek.  Douce France Charles Trenet(1943) is het antwoord van Trenet op deze nijpende vraag. Dit nostalgische nummer doet het volk wegdromen naar hun zorgeloze kindertijd.
– Naar verluid schreef Trenet La mer (1946) op 20 minuten tijdens een treinrit van Montpellier naar Perpignan. Het zien van het Meer van Thau, de voorbode van de ‘echte’ zee, gaf hem de inspiratie voor dit heerlijke chanson. Het lied werd pas door Frankrijk omarmd nadat het een weergaloos succes genoot in Amerika.
– In 1955 brengt Trenet een ode aan de Route Nationale 7, de op dat moment meest gebruikte weg richting Provence en Côte d’Azur. Het refrein zorgt voor een instant vakantiegevoel!

Mijn persoonlijke must-hear tips:
– Le jardin extraordinaire (1957) zit vol met knipoogjes en woordspelingen en is dankzij het fijne melodietje één van mijn favoriete nummers van Trenet.
– De tijden zijn veranderd en poëzie wordt jammer genoeg vaak verdrongen door Engelse afkortingen en emoticons. Gelukkig hangt L’âme des poètes (1951) hier en daar nog in de lucht. Neurie gerust mee met dit liedje.
– La java du diable (1955) is het beluisteren waard, alleen al voor het grappige stemmetje dat komt opduiken ergens halverwege het chanson en de fantastisch slotzin.
– Nog zo’n liedje waarin Trenet zijn status van Fou Chantant alle eer aandoet. Ik vraag me alleen af hoelang hij heeft moeten oefenen om  Débit de l’eau, débit de lait (1943) foutloos te kunnen zingen.
– Op zoek naar nog meer interessante figuren uit de France chansongeschiedenis? Moi, j’aime le music hall (1956) geeft alvast genoeg inspiratie.

Trenet in video’s:

Charles Trenet wordt geïnterviewd door Gaston Bonheur voor het programma ‘LA LA LA’ in maart 1966. Na het interview volgt onder andere de clip bij zijn hit ‘Route Nationale 7’, een heerlijk plaatje van een halfnaakte Trenet op een zeilboot.

https://www.youtube.com/watch?v=vBjI5ckybLM

Bijzonder ‘onderonsje’ van Charles Trenet en Geoges Brassens die samen praten, zingen en musiceren.

Fragment uit de film ‘La route enchantée’ waarin Trenet de rol speelt van de dromerige zoon van een wiskundeleraar.

Comments

comments